เทศกาล (Festival) คือเหตุการณ์พิเศษที่ผู้คนจัดขึ้นเพื่อเฉลิมฉลอง รำลึก หรือแสดงความเคารพต่อสิ่งสำคัญต่าง ๆ ทั้งด้านศาสนา วัฒนธรรม ประวัติศาสตร์ หรือฤดูกาล เทศกาลเป็นส่วนหนึ่งของชีวิตมนุษย์ทุกยุคทุกสมัย และยังเป็นโอกาสสำคัญในการรวมตัวของผู้คนและการส่งต่อเอกลักษณ์เฉพาะถิ่น
ประเภทของเทศกาล
1. เทศกาลทางศาสนา
- วันมาฆบูชา (กุมภาพันธ์): วันสำคัญทางพระพุทธศาสนา
- วันวิสาขบูชา (พฤษภาคม): วันประสูติ ตรัสรู้ และปรินิพพานของพระพุทธเจ้า
- วันอาสาฬหบูชา (กรกฎาคม): วันแสดงปฐมเทศนา
- วันเข้าพรรษา (กรกฎาคม): วันพระสงฆ์เริ่มจำพรรษา
- วันออกพรรษา (ตุลาคม): วันสิ้นสุดการจำพรรษา
- เทศกาลกินเจ (กันยายน-ตุลาคม): การถือศีลกินเจเพื่อความบริสุทธิ์ของจิตใจ
2. เทศกาลวัฒนธรรมและประเพณีไทย
- วันสงกรานต์ (13–15 เมษายน): เทศกาลปีใหม่ไทย รดน้ำดำหัวผู้ใหญ่ และสาดน้ำ
- ลอยกระทง (พฤศจิกายน): ประเพณีบูชาพระแม่คงคา ด้วยการลอยกระทงในแม่น้ำ
- ประเพณียี่เป็ง (พฤศจิกายน): เทศกะปล่อยโคมลอยของภาคเหนือ โดยเฉพาะเชียงใหม่
- ผีตาโขน (มิถุนายน): เทศกาลหน้ากากผีของชาวเลย
- แห่เทียนพรรษา (กรกฎาคม): การจัดขบวนต้นเทียนขนาดใหญ่ในจังหวัดอุบลราชธานี
- เทศกาลดอกไม้เชียงใหม่ (กุมภาพันธ์): การจัดขบวนรถบุปผชาติและแสดงพันธุ์ไม้สวยงาม
- เทศกาลร่มบ่อสร้าง (มกราคม): งานแสดงร่มกระดาษและหัตถกรรมพื้นบ้านที่บ่อสร้าง เชียงใหม่
3. เทศกาลดนตรีและศิลปะ
- เทศกาลดนตรีแจ๊สหัวหิน (มิถุนายน): งานดนตรีริมทะเลหัวหินที่รวมนักดนตรีจากทั่วโลก
- เทศกาลภาพยนตร์นานาชาติกรุงเทพฯ (มกราคม): งานแสดงภาพยนตร์นานาชาติที่กรุงเทพฯ
4. เทศกาลระดับสากลที่นิยมในไทย
- วันขึ้นปีใหม่ (1 มกราคม)
- วันวาเลนไทน์ (14 กุมภาพันธ์)
- วันฮาโลวีน (31 ตุลาคม)
- วันคริสต์มาส (25 ธันวาคม)
- วันปีใหม่สากล (31 ธันวาคม)
เทศกาลของไทยเรียงตามเดือน
เดือน | เทศกาล | สถานที่/ประเภท |
มกราคม | วันขึ้นปีใหม่, งานร่มบ่อสร้าง | ทั่วประเทศ, เชียงใหม่ |
กุมภาพันธ์ | วันมาฆบูชา, เทศกาลดอกไม้ | วัดทั่วไทย, เชียงใหม่ |
เมษายน | สงกรานต์ | ทั่วประเทศ |
พฤษภาคม | วันวิสาขบูชา | วัดทั่วไทย |
มิถุนายน | ผีตาโขน | เลย |
กรกฎาคม | อาสาฬหบูชา, แห่เทียนพรรษา, เข้าพรรษา | วัดทั่วไทย, อุบลราชธานี |
กันยายน–ตุลาคม | กินเจ, ออกพรรษา | ทั่วประเทศ, โดยเฉพาะภูเก็ต |
พฤศจิกายน | ลอยกระทง, ยี่เป็ง | ทั่วประเทศ, เชียงใหม่ |
ธันวาคม | วันรัฐธรรมนูญ, คริสต์มาส, เคานต์ดาวน์ | ทั่วประเทศ |
เทศกาลไม่เพียงแต่เป็นช่วงเวลาแห่งความสุขและการพักผ่อน แต่ยังเป็นกระจกสะท้อนอัตลักษณ์ของชุมชนไทยในแต่ละภูมิภาค เทศกาลไทยมีความหลากหลาย ทั้งด้านวัฒนธรรม ศาสนา และศิลปะ หากคุณได้มีโอกาสเข้าร่วม จะได้สัมผัสทั้งความสนุก ความศรัทธา และความภาคภูมิใจในมรดกของชาติไทยอย่างแท้จริง